از حدود سال ۱۱۵۰ قمری، مکان ویژه ای برای کتابخانه در نظر گرفته شد؛ اما توجه جدی به جایگاه کتابخانه به اوایل قرن چهاردهم خورشیدی بر می‌گردد. همین امر، سبب شتاب در روند توسعه کتابخانه و اقبال روزافزون پژوهشگران و کتاب خوانان ‌به این نقطه به شمار می رود. اگرچه محل کتابخانه در طول سالیان دراز بارها تغییر یافته؛ اما همواره در جوار مرقد مطهر و داخل حوزه اماکن متبرکه قرار داشته است. ساخت بنای باشکوه کنونی در سال ۱۳۷۲ با مساحت ۲۸ هزار و ۸۰۰ مترمربع زیربنا به پایان رسید و از فروردین ۱۳۷۴ مورد بهره برداری قرار گرفت.

در رأس سازمان، هیئت مدیره و رئیس سازمان قرار دارند. هم اکنون سازمان از سه معاونت (هماهنگی، امور کتابخانه‌های وابسته و موزه ها)، دو مدیریت (مدیریت اسناد و مطبوعات و کتابخانه دیجیتال)، اداره ی امور عمومی، اداره ی روابط عمومی و امور بین الملل، اداره فناوری اطلاعات و چند واحد کارشناسی تشکیل شده است. معاونت هماهنگی و رئیس کتابخانه مرکزی شامل سه اداره است: اداره مخطوطات؛ اداره کتابخانه عمومی؛ اداره خدمات کتابداری و معاونت امور کتابخانه‌های وابسته، شامل دو گروه است: امور کتابخانه‌های شهر مشهد؛ امور کتابخانه‌های شهرستان ها و معاونت امور موزه ها شامل سه اداره است: اداره گنجینه ها؛ اداره حفاظت و مرمت آثار فرهنگی؛ اداره پژوهش و معرفی آثار و مدیریت امور اسناد و مطبوعات، شامل دو گروه است: اسناد؛ مطبوعات. اداره امور عمومی، اداره روابط عمومی و امور بین الملل، مدیریت کتابخانه دیجیتال، اداره فناوری اطلاعات، کارشناسان آموزش، انتشارات، پژوهش، نظارت و بهره وری، سیستم اطلاعات مدیریت، و مدیر اجرایی ‌فصل‌نامه ی پژوهشی کتابداری و اطلاع رسانی و نشریه ی الکترونیکی شمسه، به طور مستقیم زیر نظر رئیس سازمان انجام وظیفه می نمایند.

سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در چشم انداز ۲۰ ساله (سال ۱۴۰۴) غنی ترین و فعال ترین مرکز کتابخانه ای، موزه ای و اسنادی در منطقه و جهان اسلام خواهد بود. این سازمان در افق بیست ساله ویژگی های زیر را خواهد داشت: پویا است و همواره تلاش می‌کند در وضعیت عالی تری قرار گیرد؛ در همه ابعاد کیفیت ها مورد توجه خواهد بود چه از جهت نوع منابعی که در اختیار می‌گیرد یا تجهیزات یا برنامه های نرم افزاری و غیره همواره کیفیت عالی را طلب می‌کند و می پذیرد؛ روز آمد است، در رفع نیازهای مراجعان و محققان به روز است؛ در ارائه خدمات رتبه ممتاز دارد، با مدیریت های خلاق و با تدبیر می کوشد بهترین خدمات و تسهیلات را به مراجعان خود ارائه کند؛ از فن آوری های جدید در همه حوزه های فعالیت و تلاش خود بهره می‌گیرد؛ برای تحقق امکانات بالقوه آستان قدس در حوزه کتابخانه، موزه و مرکز اسناد تلاش مستمر و سیستماتیک خواهد داشت؛ با اولویت دادن به کیفیت ها برای پر کردن خلاء های موجود در حوزه کتابخانه بخصوص در مناطقی که آستان قدس دارای موقوفات می‌باشد، در حد امکانات و در چارچوب برنامه های کلی آستان قدس تلاش خواهد نمود؛ موزه های آستان قدس بر محور موجودی خزانه و نذورات نفیس اهدائی و متناسب با موقعیت قدسی آستان مقدس حضرت رضا علیه السلام رشد مستمر کیفی و کمی پیدا کرده و به عنوان الگوهای مورد توجه در خدمت شهروندان و زایران گرامی حضرت رضا علیه‌السلام خواهد بود؛ در گردآوری، سازماندهی و حفاظت فنی از اسناد مرتبط با آستان قدس رضوی، مشهد مقدس ‌و خراسان وضعیت ممتازی خواهد داشت؛ فضاهای متناسب با شأن و موقعیت آستان قدس برای موزه مرکزی و مرکز اسناد مطابق با آخرین استاندارد های علمی و جهانی برای خود تدارک می‌کند.

۲-۲۰ وظایف ادارات، بخش ها و واحدهای مرتبط با فعالیت برون سپاری در سازمان کتابخانه‌ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

فعالیت ها و وظایف اداره خدمات کتابداری عبارتند از: سفارش، فراهم آوری؛ سازماندهی و طبقه بندی منابع فارسی و عربی؛ سازماندهی و طبقه بندی منابع لاتین، فرانسه و سایر زبان ها؛ سازماندهی وطبقه بندی مواد دیداری و شنیداری؛ سازماندهی و طبقه بندی مواد الکترونیکی و …؛ آماده سازی انواع منابع کتابخانه ای

مهم ترین وظایف اداره مخطوطات عبارتند از: تهیه، نگهداری و فهرست نگاری کتاب های خطی و چاپ‌سنگی، جزوه ها و دست نوشته های خطی؛ تهیه میکروفیلم، لوح فشرده و دیجیتال سازی نسخه های خطی و چاپ‌سنگی و ارائه خدمات به پژوهشگران و نهادهای فرهنگی داخل و خارج از کشور. آمار موجودی اداره ی مخطوطات، عبارت است از: بیش از ۷۵ هزار نسخه خطی؛ بیش از ۴۱ هزار نسخه کتاب چاپ سنگی؛ حدود ۴۷ هزار حلقه میکروفیلم و بیش از ۹۵ هزار نسخه منبع دیجیتال شده خطی که قابل ذکر است کل نسخه های خطی موجود در سازمان با احتساب موجودی اداره مخطوطات و کتابخانه‌های وابسته بیش از ۸۴ هزار نسخه و کتاب های چاپ سنگی نیز بیش از ۴۴ هزار نسخه می‌باشد.

از مهم ترین وظایف اداره حفاظت و مرمت می توان به حفظ و نگهداری آثار تاریخی خزانه و موزه های آستان قدس رضوی به روش علمی و روزآمد، و مرمت و صحافی کتاب های خطی و چاپی، اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اشاره کرد.

اداره گنجینه ها دارای شانزده گنجینه است و بیش از پنج هزار شیء از اشیاء و آثار فرهنگی و تاریخی در این گنجینه ها به نمایش گذاشته شده است. این شانزده گنجینه عبارتند از: ۱٫ گنجینه قرآن و نفایس ۲٫ گنجینه هدایای مقام معظم رهبری ۳٫ گنجینه فرش ۴٫ گنجینه تاریخ مشهد ۵٫ گنجینه مدال ۶٫ گنجینه هنرهای تجسمی ۷٫ گنجینه آبزیان ۸٫ گنجینه ظروف ۹٫ گنجینه سلاح ۱۰٫ گنجینه مردم شناسی ۱۱٫ گنجینه تمبر ۱۲٫ گنجینه اسکناس ۱۳٫ گنجینه مسکوکات ۱۴٫ گنجینه نجوم ۱۵٫ گنجینه ساعت ۱۶٫ تالار آثار اهدایی استاد فرشچیان

اداره کتابخانه عمومی با یک مخزن اصلی کتاب های چاپی و ۲۱ تالار و کتابخانه ی تخصصی در خدمت پژوهشگران و مراجعان می‌باشد. تعداد کتاب های چاپی موجود در کتابخانه مرکزی، بیش از یک میلیون و ۷۸۰ هزار جلد می‌باشد و تعداد کل اعضاء تا پایان سال ۱۳۹۰، حدود ۱۷۵ هزار نفر بوده است. تعداد کتابخانه‌های وابسته سازمان عبارتند از: ۱۷ کتابخانه در سطح شهر مشهد؛ ۲۱ کتابخانه در سایر شهرها و یک کتابخانه در کشور هندوستان. کتابخانه‌های وابسته در مجموع، دارای ۱۰۹۳۷ نسخه کتاب خطی، حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار نسخه کتاب چاپی و بیش از ۳۲۴ هزار نفر عضو می‌باشند.

فعالیت های اداره پژوهش شامل: تهیه و گردآوری اطلاعات آثار و اشیای موزه ای؛ مستند سازی آثار و اشیاء؛ معرفی آثار و اشیاء می‌باشد.

در کتابخانه دیجیتال حدود ۳ میلیون منبع دیجیتال مطالعاتی در دسترس محققان و دانش پژوهان قرار دارد. اهم وظایف این کتابخانه شامل: ارائه خدمات منابع دیجیتال به صورت محلی و تحت وب؛ فروش منابع دیجیتال(شامل نسخه های خطی، چاپ سنگی، چاپ سربی، سند و…)؛ فروش اشتراکی منابع دیجیتال به سازمان ها و مراکز فرهنگی؛ ارائه منابع اطلاعاتی کمیاب، نایاب و نفیس؛ تولید کتاب الکترونیک می‌باشد.

۲-۲۱ پیمانکاران تأمین کننده خدمات برون سپاری در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

‌بر اساس قراردادهای انعقادی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در سال ۱۳۹۲، هزینه‌ای بالغ بر ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۴۰ ریال صرف برون سپاری خدمات در ابعاد گوناگون در این سازمان شده است.

شخصیت بهنجار و نابهنجار از دیدگاه اسلام :

انسانی که دارای شخصیت بهنجار است به جسم و سلامت و نیرومندی آن اهمیت می‌دهد و نیازهای آن را تا حدودی که شرع و عقل اجازه می‌دهد برآورده می‌کند و همزمان با آن به خداوند ایمان می آورد و عبادت و دستوراتی را که موجب رضای پروردگار می شود انجام می‌دهد و از اعمالی که مایه خشم آفریدگار می‌شوند اجتناب می ورزد ، در نقطه مقابل کسی که پیرو هوای نفس خویش باشد و همچنین فردی که خواسته ها و نیازهای جسمانی خود را سرکوب و مقهور کند و با رهبانیت افراطی و ریاضت شدید باعث ضعف قوای بدنی خود شود و تنها به ارضای نیازها و تمایلات معنوی خویش بپردازد شخصیتی نابهنجار دارد زیرا اینگونه گرایش های افراطی یا تفریطی یا طبیعت و یا بهتر گفته شود با فطرت انسان مغایر و متضاداست به همین سبب هیچکدام از این دو گرایش به شکل گیری و تحقق ماهیت حقیقی انسان و ایجاد شخصیت متعادل او نمی انجامد ( هاشمیان ، ۱۳۸۵ ، ص ۱۵۹ )

تیپ شناسی :

یکی از مفاهیم پایداری که در طی تاریخ بشر همراه با مفهوم شخصیت آمده است صفات جسمانی می‌باشند از گذشته های بسیار دور این عقیده بر باور مردم حاکم بود که افراد چاق ، افراد خوش مشرب و شاد ، افرا لاغر مردمانی خجالتی ، مضطرب و عصبی بوده و آدمهای ورزشکار دارای روحی سالم هستند این نظریه که رابطه بین ساختمان سرشتی بدن و خصوصیات روانی و رفتار او وجود دارد ، قرن ها قبل از پیدایش روان شناسی عملی وجود داشته است . ( شاملو ، ۱۳۶۳ ، ص ۱۷۴ )

یکی از اولین دانشمندانی که به طور جدی ‌در مورد این رابطه اظهار نظر ‌کرده‌است بقراط حکیم بوده است بقراط بدن انسان را دارای چهار نوع خلط تصور می کرد : خون ، بلغم ، صفرا ، سودا

وی معتقد بود که میان جسم آدمی و جهان خارج ارتباط برقرار است و عناصر چهارگانه آب ، باد ، خاک و آتش که پیش از او به وسیله آمیدوکس فیلسوف دیگر یونانی عناصر تشکیل دهنده جهان فرض شده بوند در بدن خواص و آثاری دارند بدین معنی خاصیت آتش گرمی ، خاصیت باد سردی ، خاصیت خاک خشکی ، خاصیت آب تری است . خون افراد بهنجار هر چهار عنصر را به مقدار مساوی و متعادل دارا است . از سوی دیگر بلغم نماینده رطوبت آب ، صفرا نماینده گرمی آتش و سودا نماینده خشکی خاک می‌باشد ( کریمی ،۱۳۸۶ ، ص ۱۳۱ )

جالینوس ‌بر اساس نظرات بقراط ، اعتقاد داشت که مردم ‌بر مبنای‌ غلبه هر یک از این اخلاط در بدن از نظر شخصیتی از یکدیگر متمایز می‌گردند : این چهار نوع شخصیت عبارتند از :

1. 1. سودایی مزاج : سیاه چهره و بلند قد هستند ، اعمال تنفسی و جریان خون در آن ها ضعیف و کند است ، از نظر شخصیتی افرادی مضطرب و بدبین و ناراحت هستند

1. 1. بلغمی مزاج : چاق و پرچربی و سرخروی هستند ، جریان خون و تنفسی در آن ها ضعیف است و درارای عضلات شل هستند ، از نظر شخصیتی زودآشنا ، اجتماعی ، لاقید ، کم فعالیت ، بی درد و کندذهن هستند

1. 1. دموی مزاج : جریان خون کند ، ظاهری خوش آب و رنگ ، اشتهایی خوب و خواب سنگین دارند . خوشگذرانی ، خوش بینی ، فعالیت‌های ذهنی سطحی و کم عمق از ویژگی‌های شخصیتی آنان می‌باشد

1. صفراوی مزاج : از نظر جسمی باریک اندام هستند و رنگ پوست آنان متمایل به قرمز و خشک است ، حرکات تنفسی آنان کند وشدید می‌باشد و از نظر خلق و خوی افرادی تند خوی ، زودخشم ، برتری طلب ، حسود و دارای ‌خواب‌های پرکابوس هستند ( ستوده ، ۱۳۸۱ ،ص ۲۱۵ )

این تیپ شناسی به طور همزمان ایجاد دو خط فکری در نظریه شخصیت را آغاز کرد . خط اول عبارت بود از این تصور که شخصیت افراد به نوعی در یک تیپ یا دسته خاص جای می‌گیرد خط دوم این تصور را در بر دارد که شخصیت افراد تا حد بسیار زیادی از طریق متغیرهای زیست شناسی تعیین می شود ( چارلز ، اس ، ۱۳۷۵ ، ص ۱۱۴ )

تیپ شناسی از دیدگاه کرچمر :

کرچمر دانشمند معروف آلمانی در سال ۱۹۲۱ در کتاب ساخت بدن و منش ، معتقد است که افراد را می توان از نظر جسمانی طبقه بندی نمود . تیپ های شخصیتی از نظر او عبارتند از :

1. 1. لاغرتنان یا لپتو سوماتیک : این افراد بدنی لاغر و کشیده دارند ، با قفسه سینه باریک و کم عمق زاویه زیر دهده ای تنگ است و پای بلند و گردن باریک مشخص می‌شوند و از نظر خلق و خوی دیر جوش ، گوشه گیر و خیال باف هستند . بیش از عالم خارج ، به عالم درون تمایل دارند . دیآشنا هستند اما دوستیهای آنان عمیق و دیر پا می‌باشند . از نظر فعالیت‌های عضلانی ، قوی هستند البته این گروه از نظر طبقه بندی جالینوس در گروه صفراوی مزاج قرار می گیرند ( ستوده ، ۱۳۸۱ ،ص ۲۱۶ )

1. 1. فربه تنان یا پیک نیک : افرای که در این طبقه جای می گیرند از نظر جسمی چاق و به قول معروف خپله هستند ، قد آن ها کوتاه است و سینه و شکمشان نسبت به سایر قسمتهای بدن رشد بیشتری دارد صورت آن ها پهن است ، گردن آن ها کوتاه و کلفت و پوست بدنشان تمایل به سرخی دارد از نظر خلق خوش برخورد ، خوش گذران ، شوخ طبع و خوش خوراک هستند به همه چیز با نظر خوش بینانه نگاه می‌کنند . و ظاهر و باطن یکسانی دارند . زود به دیگران دل می بندند و زود هم از آنان دل می‌کنند . این افراد در مجموع ، برونگرا هستند و در مسایل عقلی و منطقی زیاد عمق ندارند ، از نظر جسمی استعداد چاقی دارند و از نظر منش ادواری هستند یعنی خلق آن ها به طور متناوب تغییر می‌کند و از نظر بیماری آمادگی ابتلا به سایکوزماتیک – دپرسیو را دارند ( گنجی ، ۱۳۸۶ ، ص ۲۲۸ )

1. طبقه اتلتیک یا سنخ پهلوانی : از نظر جسمی این گروه دارای استخوانهای محکم ، عضلاتی نیرومند و قوی می‌باشند و از نظر روانی و اخلاقی ، افراد این گروه علاقه زیادی به فعالیت‌های بدنی و شرکت در مسابقات دارند . افرادی پرخاشگر و زورگو هستند و حساسیت لاغرتنان را ندارند بلکه تا حدودی خونسرد و عمدتاًً محافظه کارند . .کمتر شوخی می‌کنند و سعی می‌کنند بیشتر جدی باشند آمادگی مبتلا شدن به بیماری صرع را دارند ( کریمی ، ۱۳۷۸ ، ص ۱۳۰ )

تیپ شناسی از دیدگاه شلدن :

طبقه بندی شلدن از مشاهده افراد طبیعی به وجود آمده ، بر فرضیه جنین شناسی استوار است . این طبقه بندی در شکل ظاهری بدن سه بعد تشخیص می‌دهد که از رشد سه لایه جنین یعنی اندودرم ، مزودرم و اکتودرم پدید می‌آیند . اولین اقدام شلدن این بود که از صدها جوان برهنه در سه حالت مختلف ( جلو ، عقب ، پهلو ) عکس گرفت . هزاران عکس به دست آمده را چندین بار طبقه بندی کرد و آخرالامر ‌به این نتیجه رسید که ناحیه شکم ، اعضای درونی ( معده ، قلب ، شش‌ها ) در بعضی از آن ها بزرگ و در بعضی دیگر کوچک است . بقیه افراد بین این دو حد افراط و تفریط قرار دارند . چون این ناحیه از بدن از رشد لایه آندودرم جنین به وجود می‌آید این تیپ افراد را آندومورف نامید ( گنجی ، ۱۳۸۶ ، ص ۲۲۹ )

1. 1. ۱٫ Emotional Intelligence ↑

1. 1. ۲٫ Chernise ↑

1. 1. ۳٫Baran ↑

1. 1. ۴٫Aymvns ↑

1. 1. ۵٫ Zahor & Marshall ↑

1. 1. ۱٫ Artificial Intelligence ↑

1. 1. ۲٫ Baden ↑

1. 1. ۳٫ minsky ↑

1. 1. ۴٫ phan ↑

1. 1. ۱٫ English ↑

1. 1. ۲٫ Pierce and Bekoff ↑

1. 1. ۳٫ Narvaez ↑

1. 1. ۴٫ Di norcia ↑

1. 1. ۵٫ Ngamouk ↑

1. 1. ۱٫Gerjolj ↑

1. 1. ۲٫Thorhauer & Blach fellner ↑

1. 1. ۳٫Belohlavek ↑

1. 1. ۱٫DI Norcia ↑

1. 1. ۱٫Coles ↑

1. 1. ۲٫Clarken ↑

1. 1. ۱٫Hanifan ↑

1. 1. ۲٫Jacobs ↑

1. 1. ۳٫Coleman ↑

1. 1. ۴٫Bourdieu ↑

1. 1. ۵٫Putnam ↑

1. 1. ۱٫Glen Lowry ↑

1. 1. ۲٫Ivan Light ↑

1. 1. ۱٫Fukayama ↑

1. 1. ۱٫Wall et al ↑

1. 1. ۲٫Paxton ↑

1. 1. ۱٫Field ↑

1. 1. ۱٫Portes ↑

1. 1. ۱٫ Timberlake ↑

1. 1. ۲٫Moore ↑

1. 1. ۱٫Woolcock ↑

1. 1. ۱٫Astvnr & Turner ↑

1. 1. ۱٫Grvtart et al. ↑

1. 1. ۲٫Woolcock Do Narian ↑

1. 1. ۳٫Jennifer Press ↑

1. 1. ۴٫Haffman et al. ↑

1. 1. ۱٫Pamlapaksvn ↑

1. 1. ۲٫Michelle & Bvsrt ↑

1. 1. ۱٫Linav & Van Buren ↑

1. 1. ۱٫Adler and Van ↑

1. 1. ۱٫Lyon ↑

1. 1. ۲٫Misztal ↑

1. 1. ۳٫Sztompka ↑

1. 1. ۱٫ Birou ↑

1. 1. ۱ Qutaiba & Tami ↑

1. 1. ۲٫ Hang Ng et al ↑

1. 1. ۳٫ Carpiano & Hystad ↑

1. 1. ۴٫ Baumiester & Leary ↑

1. 1. ۵٫ Lipovcan et al ↑

1. 1. ۱٫ Hagerty et. al ↑

1. 1. ۲٫ Chow ↑

1. 1. ۱٫Ostrom ↑

1. 1. ۱٫Azmat ↑

1. 1. ۲٫Schwartz ↑

1. 1. ۱٫ John Stuart Mill ↑

1. 1. ۲٫ Max Webwr ↑

1. 1. ۳٫ Adison Illinois ↑

1. 1. ۱٫Grossnikle and Stephener ↑

1. 1. ۲٫ Desbons &Robby ↑

1. 1. ۳٫Palmer &Alberti Frvnr ↑

1. 1. ۴٫ Mergler et al ↑

1. 1. ۵٫ Cereto ↑

1. 1. ۱٫ Glenn & Nelson ↑

1. 1. ۲٫ Froom ↑

1. 1. ۳٫ Schlenker et al ↑

1. 1. ۱٫ Habermas ↑

1. 1. ۲٫ Homans ↑

1. 1. ۳٫ Vickers ↑

1. 1. ۱٫ Adler ↑

1. 1. ۲٫ Perls ↑

1. 1. ۳٫ Berne ↑

1. 1. ۴٫ Glasser ↑

1. 1. ۵٫ Rogers ↑

1. 1. ۱٫ Vygotsky ↑

1. 1. ۲٫ Bandura ↑

• • تامین منابع مالی

  

• • تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ ( یک مرحله ای یا دو مرحله ای، عمومی یا محدود)

• • تهیه اسناد مناقصه

• • ارزیابی کیفی مناقصه گران در صورت لزوم

• • فراخوان مناقصه

• • ترتیب تهیه و تسلیم پیشنهادها

• • ارزیابی پیشنهادها

• • تعیین برنده مناقصه

• انعقاد قرارداد

۶-۱ : تامین منابع مالی

در ماده ۱۸ قانون محاسبات عمومی کشور عمومی کشور به تامین اعتبار به عنوان اختصاص بخشی از اعتبار مصوب به هزینه معین اشاره و در دستور العمل های حسابداری دولتی سرفصل هایی برای ثبت آن لحاظ شده است.

در ماده ۱۰ قانون برگزاری مناقصات مصوب سال ۱۳۸۳ به تامین منابع مالی جهت خرید کالاها و خدمات مورد نیاز بدین شرح اشاره شده است:

• الف) انجام معامله به هر طریق مشروط بر آن است که دستگاه های موضوع بند(ب) ماده یک این قانون

( منظور کلیه دستگاه های مشمول اجرای قانون هستند) به نحو مقتضی نسبت به پیش‌بینی منابع مالی در مدت قرارداد اطمینان حاصل و مراتب در اسناد مرتبط قید شده باشد.

• ب) موضوع پیش‌بینی منابع مالی و نحوه ضمان تأخیر تعهدات برای انجام معامله باید به صراحت در شرایط و اسناد مناقصه از سوی دستگاه مناقصه گزار قید و تعهد شود.

۶-۲ : تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ

نوع مناقصه در معاملات بزرگ را بر اساس دو معیار زیر یعنی یک یا دو مرحله ای بودن آن ها و دیگری از نظر نحوه برگزاری مناقصه از یکدیگر تمیز می‌دهیم.

۶-۲-۱ : از نظر یک مرحله ای یا دو مرحله ای بودن

مناقصات دولتی با توجه به ابعاد فنی موضوع می‌تواند به صورت یک مرحله ای یا دو مرحله ای برگزار شود.در هنگام تنظیم اسناد مناقصه بایستی باین موضوع اشاره شود که مناقصه مورد انجام یک مرحله ای است یا دو مرحله ای و به علاوه، ارزیابی های مورد نیاز در هر مرحله ( ارزیابی کیفی مناقصه گران و ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها) بر اساس چه معیار و روش هایی صورت خواهد گرفت^[۱۰۱].

• مناقصه یک مرحله ای

اصولاً معاملات بزرگی که موضوع مناقصه قرار می گیرند از حیث سادگی و پیچیدگی متفاوت اند. هدف این است که دستگاه مناقصه گزار که به عنوان امین مردم با شخص اعم از حقیقی یا حقوقی وارد معامله می شود، غطبه و منافع ملت را رعایت کند. در این راستا برای معاملات ساده که مورد معامله قیمت مشخصی در بازار دارد و کیفیت انواع آن ها تقریباً یکسان است و شخصیت طرف معامله نیز برای مناقصه گزار مهم نیست، نیازی به بررسی و ارزیابی فنی بازرگانی و یافتن مرغوبیت کالا و خدمات وجود ندارد. پس لازم نیست پروسه معامله را طولانی کرد. فلذا در یک مرحله و با به دست آوردن کمترین قیمت، در یک رقابت سالم از میان مناقصه گران، کالا یا خدمات مورد نیاز خود را تأمین می‌کند. اما برعکس، در معاملاتی که موضوع آن ها دارای مسایل فنی و پیچیدگی ها و مهارت های فراوانی است انتخاب طرف خوش نام و ماهر معامله برای به دست آوردن قیمت متناسب توأم با کیفیت بهتر کالا یا خدمات، ارجحیت زیادی برای دستگاه مناقصه گزار دارد.^[۱۰۲]

در مناقصه یک مرحله ای که اعتبار و شخصیت مناقصه گر برای مناقصه گزار اهمیت چندانی ندارد و نیازی نیز به ارزیابی فنی بازرگانی وجود ندارد، فقط در یک جلسه پاکت های پیشنهاد مناقصه گران گشوده می شود و آن هم برای تعیین کمترین قیمتی که پیشنهاد شده است. در همان جلسه شخصی که پایین ترین قیمت را پیشنهاد کرده به عنوان برنده مناقصه اعلام می شود.^[۱۰۳]

در مناقصات پیمان کاری یک مرحله ای، در صورتی که برآورد هزینه اجرای کار از بیست برابر معاملات متوسط تجاوز نکند، ارزیابی کیفی مناقصه گران با رعایت ماده ۲۲ آیین نامه اجرایی ماده ۱۲ ق.ب.م توسط کمیسیون مناقصه انجام می شود.

ایضاً در مناقصات یک مرحله ای تأمین کالا، در صورتی که بر آورد خرید از بیست برابر نصاب معاملات متوسط تجاوز نکند، ارزیابی کیفی تأمین کنندگان با رعایت ماده ۲۷ آیین نامه اجرایی ماده ۱۲ ق.ب.م، توسط کمیسیون مناقصه انجام می شود.^[۱۰۴]

• مناقصه دو مرحله ای

ضابطه اصلی برای تفکیک مناقصه یک مرحله ای و دو مرحله ای «ارزیابی فنی بازرگانی » و نیز «ارزیابی کیفی مناقصه گران» است. اما این که کدام مناقصه یک مرحله ای است یا دو مرحله ای، تشخیص آن با مناقصه گزار یعنی دستگاه دولتی است که قصد برگزاری مناقصه را دارد.

پس، این مناقصه گزار است که نوع مناقصه را از حیث مراحل بررسی تعیین می‌کند. برای تشخیص آن باید به مورد معامله توجه شود. هرگاه کالا یا خدمات مورد نیاز دستگاه دولتی از چنان اهمیت و پیچیدگی برخوردار باشد که لزوم ارزیابی فنی بازرگانی آن احساس شود، لاجرم مناقصه به صورت دو مرحله ای برگزار می شود. در هر حال مناقصه از لحاظ مراحل بررسی، بستگی تام به مورد معامله دارد که موضوع مناقصه قرار می‌گیرد.^[۱۰۵]

در مناقصات دو مرحله ای به تشخیص مناقصه گزار، بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد. در این مناقصه کمیته فنی بازرگانی تشکیل می شود و نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را به کمیسیون مناقصه گزارش می‌کند و ‌بر اساس مفاد ماده ۱۹ ق.ب.م. برنده مناقصه تعیین می شود.^[۱۰۶]

۶-۲-۲ : از نظر نحوه برگزاری مناقصه

نحوه برگزاری فراخوان بستگی ‌به این دارد که چه تصمیم ‌در مورد برگزاری مناقصه گرفته شود.

مناقصه می‌تواند از دو روش مناقصه عمومی (از طریق انتشار فراخوان در روزنامه های کثیرالانتشار و رسانه های مشابه) و یا به صورت مناقصه محدود به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار صورت گیرد. توضیح این دو روش در قسمت های آتی خواهد آمد.

۶-۳ : تهیه اسناد مناقصه

در ماده ۱۴ قانون برگزاری مناقصات اطلاعات و مدارکی که باید به عنوان اسناد مناقصه در اختیار داوطلبان شرکت در مناقصه قرار گیرد بدنی شرح تعیین و تأکید شده است که تمامی اسناد مناقصه باید به طور یکسان به همه داوطلبان تحویل شود.

۶-۴ : ارزیابی کیفی مناقصه گران در صورت لزوم

ارزیابی کیفی مناقصه گران در واقع مربوط است به شخصیت طرف معامله ی دستگاه مناقصه گزار و هدف این است که :

• • کارایی مناقصات افزایش یابد. بدنی معنی که برای انتخاب بهترین کالاها یا خدمات از طریق مناقصه دو مرحله ای کارایی لازم به دست آید.

• • کیفیت خدمات و کالاها و نحو مطلوبی تضمین شود و اداره ی برگزار کننده که مناقصه در این راه نه تنها ضرر نکنند بلکه به مرغوب ترین کالاها یا مطلوب ترین خدمات دست یابد.

• • از مناقصه گران مجرب و توانمند که امتحان خود را پس داده‌اند، استفاده شود. بدیهی است برای انجام هر کاری تجربه مفید بسیار تعیین کننده است. اشخاص بی تجربه یا کم تجربه ، جز این که کار مورد نظر را در اثر بی تجربگی خود نامطلوب نمایند، نمی توانند اثر مثبتی داشته باشند.

الگوی جهت گیری هدف شامل جهت گیری هدف یادگیری، جهت گیری هدف عملکرد و جهت گیری هدف پرهیز از شکست می‌باشد. مطابق با این الگو در جهت گیری هدف تسلط یا یادگیری، دانشجویان در صدد افزایش تسلط بر موضوعات جدیدند و بر فهم موضوعات تأکید دارند. آن ها حتی زمانی که عملکردشان ضعیف است نیز می خواهند یاد بگیرند و ‌بنابرین‏ در کارهای دشوار پشتکار دارند و به استراتژی های خود تنظیمی یادگیری گرایش دارند. آن ها همچنین به دنبال وظایف چالشی هستند. هدف اولیه این گونه دانشجویان کسب دانش و مهارت هایشان است و خطاها به عنوان بخشی از فرایند یادگیری جهت کوشش بیشتر در نظر گرفته می شود و از سویی بیشتر به موضوعاتی گرایش دارند که ذاتاً برای آن ها رضایت بخش است( دویک و لی گت، ۱۹۸۸)، همچنین آن ها بیان مثبتی از خود دارند(داینر و دویک، ۱۹۷۸). این گونه افراد مسئولیت پذیرند و چنان چه در انجام کاری شکست بخورند، مسئولیت خودشان را انکار نمی کنند( سیفرت، ۱۹۹۶) و احساس رضایت از تحصیل بیشتری دارند( جاکاسینی و نیکولز ۱۹۸۴). از طرفی علاقه درونی به فعالیت های یادگیری داشته و به همین دلیل وقت بیشتری برای یادگیری صرف می‌کنند(باتلر ۱۹۸۷). در جهت گیری هدف عملکردی دانشجویان تلاش می‌کنند تا توانایی هایشان را با دیگران مقایسه کنند و بر این نکته تأکید دارند که دیگران درباره آن چگونه داوری می‌کنند. آن ها تلاش می‌کنند که خود را باهوش جلوه دهند و نه بی کفایت و نالایق. همچنین آن ها به وسیله اجتناب و گریز از موقعیت و شرایط چالش برانگیز مانع از آشکار شدن بی کفایتی فکری و عقلانی خود می‌شوند و در اینجا موضوع کمال گرایی به میان می‌آید.

به عبارت دیگر، از جمله مواردی که در افراد کمال گرا به وفور دیده می شود ترس از بی کفایت و نامناسب بودن است که آن ها را مجبور به تلاش های زیاد و اغلب بی نتیجه می‌کند. کمال گرایی منفی، در واقع باوری غیرمنطقی است که اشخاص نسبت به خود و محیط اطراف خود دارند.افرادی که کمال گرا هستند، معتقدند که خود و محیط اطرافشان باید کامل بوده و هر گونه تلاشی در زندگی باید بدون اشتباه و خطا باشد. کمال گرایی منفی به عنوان یک مشکل در افراد و بویژه در دانشجویان موجب مشکلات زیادی می شود که می توان به برخی از این مشکلات اشاره نمود، از جمله این مشکلات این مورد است که دانشجویان کمال گرا به خاطر ترس از اینکه مبادا کار آن ها به صورت صددرصد مناسب انجام نداده اند از تکمیل و تحویل آن خودداری می‌کنند و یا اینکه به خاطر اینکه کار بهتری را تحویل دهند، در انجام آن تعلل نموده تا بالاخره زمان تحویل آن پایان می‌یابد و وی مجبور می شود که کار های خود را ناتمام تحویل نموده و در زمینه تحصیلی دچار مشکل شود.

از طرف دیگر مسئولیت پذیری فرد را وادار می‌سازد که کارها را به اتمام رسانده و به شکلی قابل قبول ارائه نماید. مسئولیت پذیری متغیر مهمی در ایجاد عملکرد مثبت در افراد بویژه دانشجویان محسوب می‌گردد و می توان با ایجاد مسئولتی پذیری لازم و به موقع در دانشجویان، به بهبود جهت گیری هدف در آن ها کمک کرد و از این رو به بهبود وضعیت تحصیلی و موفقیت آن ها در حیطه تحصیلی، شغلی، خانوادگی، اجتماعی و … یاری رساند.

در رابطه با کمال گرایی و ارتباط آن با جهت گیری هدف پژوهش های اندکی صورت گرفته که از آن جمله می توان به پژوهش های هاشمی و لطیفیان (۱۳۸۸)، نیومیستر(٢٠٠۴)، نیومیستر و فینچ(٢٠٠۶)،زاهد بابلیان، پوربهرام، رحمانی(۱۳۸۹) اشاره نمود که حاکی از ارتباط بین کمال گرایی و مؤلفه‌ های ان با انواع جهت گیری هدف می‌باشد و اما در رابطه با مسئولیت پذیری و جهت گیری هدف پژوهش های علمی یافت نشد و لذا پژوهش حاضر با توجه به کمبود های پژوهش در این زمنیه به دنبال بررسی این مسئله می‌باشد که کدامیک از مؤلفه‌ های کمال گرایی و مسئولیت پذیری پیش‌بینی کننده قوی تری برای جهت گیری هدف می‌باشد؟

۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق:

داشتن هدف در زندگی یکی از جمله مسائلی است که می‌تواند فرد را در پیشبرد اهداف و دستیابی به موفقیت یاری نماید. جهت گیری هدف بهتر نه تنها در حیطه تحصیل که در زندگی شخصی دانشجویان نیز می‌تواند باعث تغییرات مثبتی گردد که در عملکرد های آتی این قشر از جامعه اثرگذار می‌باشد، و می‌تواند در آینده شغلی، زندگی خانوادگی، و … مهم و ضروری باشد. لذا شناختن و رفع موانع موجود بر سر راه جهت گیری هدف باید به عنوان یکی از مهم ترین مسائل توسعه هر جامعه ای مورد توجه واقع شود.

جهت گیری هدف متغیری است چند بعدی که تحت تأثیر عوامل فردی-اجتماعی و انگیزشی بسیاری قرار می‌گیرد و از سوی دیگر قادر به تحت تأثیر قرار دادن متغیر های درونی و روانشناختی بسیاری در افراد نیز می‌باشد، که می‌تواند در موفقیت یا شکست فرد دخیل باشد. پیشرفت هر فرد در جامعه در گرو داشتن هدف مشخص و واضع و همچنین داشتن معیار ها و ملاک های صحیح برای دستیابی ‌به این اهداف می‌باشد. افرادی که دارای اهداف روشن و مشخصی هستند و بر اساس توانمندی ها و نقایص خود برنامه ریزی های واقع بینانه ای برای دستیابی به اهداف خود دارند اغلب از جمله افرادی هستند که در زندگی شخصی و دستیابی به موفقیت، عملکرد مناسبی دارند و از جمله افراد موفق و سرآمد جامعه محسوب می‌گردند و همچنین احساسات مناسبی در رابطه با خود و عملکرد های خود دارند. علاوه بر این، چنین افرادی می‌توانند جامعه را در دستیابی به اهداف توسعه و رسیدن به اوج پیشرفت یاری نمایند. ‌بنابرین‏ پرداختن به متغیر های تأثیر گذار بر میزان و نوع جهت گیری هدف از جمله مسائلی است که به افراد و همچنین جامعه کمک می‌کند در مسیر صحیح پیشرفت قرار گرفته و از اتلاف انرژی و زمان بویژه در دوران مهم تحصیل پیشگیری نماید. لذا به نظر می‌رسد از بین متغیر های مؤثر بر آن پرداختن به تأثیر و پیش‌بینی کنندگی کمال گرایی و مسئولیت پذیری به عنوان دو متغیر مهم در دستیابی به اهداف ضروری می کند.