1. گردهمایی و مذاکره

سازمان های بین‌المللی می‌توانند وظیفه گردهم آیی و مذاکره در امور بین‌المللی، همچون مجامع افراد ‌هم‌فکر در داخل یک سیستم سیاسی ملی انجام دهند. در یک سیستم سیاسی ملی، تخصیص آمرانه ارزش ها یعنی چگونگی تصمیم گیری و زمان آن ها توسط قدرت مرکزی ترتیب می‌یابد. اما سیستم بین‌المللی به آن صورت سازمان نیافته است یعنی فاقد ارگانی مرکزی برای تخصیص ارزش‌ها می‌باشد. کاملاً واضح است که این شرایط تخصیص منابع و ارزش ها چه اقتصادی، سیاسی و یا حتی مذهبی و فرهنگی متوقف نمی شود. بیشتر این تخصیص ها هنوز توسط موافق نامه های مختلف علی‌رغم بی میلی هایی و با روند مذاکرات و بحث های زمینه سازی شده انجام می گیرند. سازمان های بین‌المللی برای شرکت کنندگان فعال در سیستم های بین‌المللی، محلی نهادینه شده جهت برگزاری برای چنان مباحثات و مذاکراتی است. بسیاری از سازمان های بین‌المللی غیردولتی محل بحث و گفتگو و تجمع بر سر منافع بین‌المللی هستند. سازمان بین الدولی نیز تمایل دارند که صحنه گفتگو و گردهم آیی بر سر منافع برای بخش های رقیب گوناگون در بلوک ها یا گروه ها باشند. به عنوان مثال، سازمان بین‌المللی کار منافع گروهی خود را نه تنها کنفرانس عمومی بلکه به سه بخش خودمختار طبق اساسنامه خود تقسیم ‌کرده‌است، دو عضو آن شامل نماینده دولت ها و نماینده کارفرمایان هست. سومی نماینده کارگران می‌باشند.

1. هنجارها

سازمان های بین‌المللی به عنوان ابزار، محل اجلاس و بازیگر در فعالیت های هنجارسازی سیستم سیاسی بین‌المللی سهم قابل توجهی دارند. به عنوان مثال، منشور سازمان ملل مجموعه ای از ارزش ها را برای نظام بین‌المللی تامین می کند. مثلاٌ در فصل اول منشور، مهار اعمال تجاوزکارانه، حمایت از اصول حقوق بین الملل، حل و فصل مسالمت آمیز مخاصمات و همکاری بین‌المللی مورد تأکید قرار گرفته است. یا اعلامیه جهانی حقوق بشر به عنوان استاندارد مشترک جهت رجوع همه مردم و ملل به حقوق به حقوق بشر فردی، حقوق اجتماعی و اقتصادی و توسعه روابط دوستانه بین کشورها قلمداد می شود. سازمان های بین‌المللی از جهت اقتصادی نیز به تدوین هنجارهای رفتاری کمک کرده‌اند. در این جا نیز سازمان ملل و آژانس های وابسته نقشی پیشتاز در تشویق و انعکاس مجموعه ای از استانداردها و معیارها برای عملکرد اقتصاد جهانی ایفا کرده‌اند.

در زمینه امنیت بین‌المللی، پذیرش در استانداردهای جاری سازمان ملل و سایر سازمان های بین‌المللی وجود داشته است. نویسنده ای به نام «هارولد جکوبسون»^[۱۴]، فعالیت های قانونی سازمان های بین‌المللی در این زمینه هایی را به ۵ مقوله پالایش اصول منع استفاده از زور، اعلام غیرقانونی بودن استعمار غرب، اعلام رسمی شرایط ویژه، تأکید بر خلع سلاح و کنترل تسلیحات و هشدار به کشورها راجع به تسلیحات تقسیم می کند. به طور خلاصه، سازمان های بین‌المللی نقش مهمی در کمک به ایجاد قوانین مورد نیاز روابط بین‌المللی ایفا نموده اند. (همان، ۱۴۲ ).

1. عضوگیری در سازمان های بین‌المللی

سازمان های بین‌المللی می‌توانند نقش مهمی در عضویت بازیگران سیستم سیاسی بین‌المللی ایفا کنند. این حقیقت که سازمان های بین الدولی فقط متشکل از نمایندگان کشورهای دارای حاکمیت می‌باشد انگیزه بیشتری را برای سرزمین های غیر خود مختار جهت نیل به استقلال می‌دهد. این امر به آن ها فرصت می‌دهد که منافع خود را با عضویت در تعدادی از سازمان های بین الدولی جهان مشمول پی گیری نمایند. عضویت در یک سازمان بین الدولی از نظر تئوریک بلافاصله پس از تحقق حاکمیت یک کشور امکان پذیر است.

۴- جامعه پذیری^[۱۵]

هدف از جامعه پذیری در داخل یک کشور تزریق تدریجی وفاداری فرد به فرد به جامعه ای که در آن زندگی می‌کند برای کسب مقبولیت ارزش‌های حاکم بر آن سیستم و نهادهایش است. این کار از طریق نهادهای متعددی انجام می شود. از آن جائی که حکومت جهانی وجود ندارد انتظار می رود که نیروهای جامعه پذیری در سطح بین‌المللی ضعیف تر از داخل کشورها باشند. فرایند جهانی شدن در دو سطح بین‌المللی فعال است. کارگزاران جامعه پذیری ممکن است افراد و گروه ها را در فراسوی مرزها به طور مستقیم در کشورهای متعددی تحت تاثیر قرار دهند. شرکت های چند ملیتی در این کار نقش مهمی داشته اند. سازمان های غیر دولتی هرجند ممکن است که ثروت، تخصص و نیروی کار نهادهای بین‌المللی را نداشته باشند اما آن ها هم در جستجوی تاثیر گذاری بر سیستم های زندگی مردم و اعتقادات آن ها و رفتارشان در فرایند جامعه پذیری هستند. دومین سطح فرایند جامعه پذیری بین کشورها در سطح بین‌المللی و در میان نمایندگان آن ها می‌باشد. به عبارتی، دربرهه ای از زمان دولت ها می‌توانند برای اهداف مشخصی که قابل قبول برای بقیه باشد و یا قبول یک مجموعه ارزش مشترک معین به اجتماعی ملحق شوند.

۵- هنجارسازی – تدوین و اجرای قانون

یکی دیگر از فعالیت هایی که سازمان های بین‌المللی در داخل سیستم سیاسی بین‌المللی انجام می‌دهد، هنجارسازی و قانونگذاری می‌باشد. هرچند در سیستم بین‌المللی یک نهاد مرکزی رسمی مانند دولت یا پارلمان برای قانونگذاری وجود ندارد ولی با این وجود منافع قوانین در صحنه بین‌المللی از تنوع بیشتری برخوردار هستند. این قوانین ممکن است مبتنی بر پذیرش روش گذشته و یا بر بنیان ترتیبات موضوعی خاص و یا ‌بر اساس موافقت نامه های قانونی دو جانبه بین کشورها بوده و سرانجام امکان دارد که این قوانین در سازمان های بین‌المللی تدوین گردیده باشند.

در سیستم سیاسی داخلی اجرای قانون عمدتاًً توسط نهادهای دولتی و در آخرین مرحله توسط پلیس و یا نیروهای مسلح و دفاعی غیر نظامی انجام می شود اما در سیستم سیاسی بین‌المللی، اجرای قانون عمدتاًً به کشورهای دارای حاکمیت به دلیل عدم وجود مقام اجرایی مرکزی جهانی با کارگزارانی برای انجام وظیفه سپرده شده است. تعهد به اجرای قوانین توسط سازمان های بین‌المللی در شرایط معینی به نوعی پذیرش همگانی یافته است. آنچه که به نظر می‌رسد در اجرای قانون بین الملل مفقود شده است ابزارهای اجرای به هنگام شکست در درخواست، تشویق و فشار می‌باشند. در نهایت آخرین مطلب مربوط به قانونگذاری، قضاوت ‌در مورد قانون می‌باشد که توسط نهادهایی مثل دیوان بین‌المللی دادگستری صورت می‌گیرد.

۶- اطلاعات

سازمان های بین‌المللی فعالیت های مفید معین دیگری را نیز در داخل سیستم سیاسی بین‌المللی انجام می‌دهند که مستقیماً در عملکرد سیستم یا در نگهداری و تطبیق آن مؤثر می‌باشند. یکی از این موارد پردازش اطلاعات می‌باشد. رشد سازمان های بین‌المللی به همراه استفاده آسان تر و فزاینده تر از وسایل ارتباط جمعی ‌به این معنا است که کشورهای دارای حاکمیت دیگر نمی توانند تظاهر به تسلط در تبادل اطلاعات بین‌المللی نمایند. سازمان هایی نظیر سازمان ملل و آژانس های مربوطه به تریبونی برای دولت ها تبدیل شده اند که در ان کشورهای عضو می‌توانند اطلاعات را دریافت و ارسال دارند. آن ها به عنوان تامین کنندگان اطلاعات به تولید مواد چاپی مخصوصاً اطلاعات آماری می پردازند. ظهور تکنولوژی اطلاعاتی به سازمان های بین‌المللی اجازه آموزش افراد را با اطلاعات وسیع و در فرصت سانسور کمتری می‌دهد. پایگاه شبکه ای سازمان های بین‌المللی منابع اطلاعاتی گسترده ای برای دانشجویان و شهروندان تامین می نمایند.

۲-۴- ویژگی های سازمان های بین‌المللی

۲-۴-۱- تشریفات رأی‌ گیری