به دنبال فروپاشی انرون و موارد مشابه دیگر، کشورهای سراسر دنیا سریعاً به حوادث مشابه، واکنش بازدارنده نشان دادند. به­عنوان یک واکنش سریع ‌به این فروپاشی­ها، در ایالات متحده، لایحه ساربینز اکسلی در جولای ۲۰۰۲ تصویب گردید که از سال ۲۰۰۴ لازم­الاجرا شد و در ژانویه ۲۰۰۳، گزارش هیگس و اسمیت در بریتانیا در پاسخ به شکست­های حاکمیت شرکتی انتشار یافتند. لذا در این تحقیق به بررسی یکی از آثار عمده و مهم حاکمیت شرکتی که از ادبیات قبلی قابل استنباط است، پرداخته می­ شود. نتایج این تحقیق می ­تواند یکی دیگر از ابعاد بااهمیت بودن موضوع حاکمیت شرکتی و اهمیت پیاده ­سازی سازوکارهای آن را نشان دهد.

۱-۴- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق

پژوهش های زیادی ارتباط موجودی کالا با سایر متغیرها و همچنین ارتباط مالکیت نهادی با سایر متغیرها را مورد بررسی قرار داده‌اند و تنها پژوهش تریبو (۲۰۰۷)، آمیر (۲۰۱۰) و الساید و وهبا (۲۰۱۳) موضوعی نزدیک به پژوهش حاضر را بررسی کرده ­اند که همگی آن­ها در خارج از کشور اجرا ‌شده‌اند و ضرورت زیادی برای اجرای این تحقیق در نمونه ­ای از شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران احساس می­ شود.

۱-۵- اهداف تحقیق

هدف اصلی این تحقیق، روشن سازی ارتباط بین مالکیت نهادی و مدیریت موجودی کالا با توجه ویژه به نقش تعدیلی اندازه و استقلال هیئت مدیره در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. در واقع تلاش می شود تا ابتدا ارتباط خطی، و سپس ارتباط غیرخطی بین آنان بررسی و در صورت وجود، شناسایی گردد.

جدایی مالکیت از مدیریت در شرکت های جدید، منجر به استدلال های متفاوتی راجع به ارتباط بین مالک و نماینده شده است. جنسن و مکلینگ^[۳۷] (۱۹۷۶) این ارتباط را تحت عنوان ارتباط نمایندگی بیان نمودند و استدلال کردند که نماینده (برای مثال مدیر اجرایی) به دنبال نفع شخصی خود است. ‌بنابرین‏، نظارت داخلی و خارجی برای کاهش تضاد منافع بین سهام‌داران و مدیرات لازم است (فاما و جنسن^[۳۸]، ۱۹۸۳). پژوهش گران سازوکارهای حاکمیت شرکتی گوناگونی را برای ایجاد این همگرایی پیشنهاد نموده اند. برخی از این سازوکارها عبارتند از هیئت مدیره، مالکیت نهادی عملکرد بازار برای کنترل شرکت.

طی دهه­های گذشته، شاهد تغییر قابل ملاحظه ای در ساختار مالکیت شرکت ها بوده ایم و افزایش سرمایه گذاران نهادی همچون بانک ها، شرکت های بیمه و بازنشستگی چشمگیر بوده است (ساندارامورسی^[۳۹] و همکاران، ۲۰۰۵). در کشور ما نیز، به دلیل وجود سهام شرکت­های در اختیار دولت و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصی سازی، شاهد حضور سازمان­ها و موسساتی هستیم که در فرایند انتقال مالکیت به عنوان سرمایه گذاران نهادی شناخته شده و در قالب مالکان و صاحبان سهام جدید، سهم بیشتری از سهام شرکت های در حال انتقال را به خود اختصاص می‌دهند. بخشی از این شرکت­ها و سرمایه گذاران نهادی را شرکت های بیمه ای اعم از سازمان تأمین اجتماعی، صندوق های بازنشستگی، شرکت­های بیمه بازرگانی و شرکت­های سرمایه ­گذاری تشکیل می­ دهند (رحیمیان و همکاران، ۱۳۹۰). لذا، بررسی آثار مالکیت نهادی و ارتباط آن با سایر متغیرها در ایران، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

۱-۶- بهره­وران نتایج تحقیق

1. 1. استفاده­کنندگان برون سازمانی (برای مثال؛ سرمایه ­گذاران)؛

1. 1. استفاده کنندگان درون سازمانی (برای مثال؛ مدیران)؛

1. 1. تحلیل گران مالی؛ و

1. دانشجویان و اساتید دانشگاه­ها.

۱-۷- سؤالات تحقیق

1. 1. آیا افزایش مالکیت نهادی موجب بهبود مدیریت موجودی کالای شرکت می شود؟

1. 1. آیا اندازه هیئت مدیره بر ارتباط بین مالکیت نهادی و مدیریت موجودی کالا مؤثر است؟

1. آیا استقلال هیئت مدیره بر ارتباط بین مالکیت نهادی و مدیریت موجودی کالا مؤثر است؟

۱-۸- فرضیه ­های تحقیق

فرضیه اول: افزایش مالکیت نهادی موجب بهبود مدیریت موجودی کالای شرکت (کاهش نسبت موجودی کالا به فروش شرکت) می­ شود.

فرضیه دوم: ارتباط مستقیم بین مالکیت نهادی و مدیریت موجودی کالا در شرکت هایی که هیئت مدیره بزرگتری دارند، تقویت خواهد شد.

فرضیه سوم: ارتباط مستقیم بین مالکیت نهادی و مدیریت موجودی کالا در شرکت هایی که هیئت مدیره آن ها استقلال بیشتری دارد، تضعیف خواهد شد.

۱-۹- روش تحقیق

از لحاظ هدف، این تحقیق را ‌می‌توان از نوع تحقیقات کاربردی دانست، زیرا نتایج حاصل از آن می ­تواند در اتخاذ تصمیمات توسط سرمایه ­گذاران، تحلیل­گران و مدیران، مورد استفاده قرار گیرد. ضمناً از لحاظ نحوه استنباط در خصوص فرضیه ­ها، از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی قرار است، چونکه برای کشف روابط بین متغیرهای تحقیق، از روش­های رگرسیون خطی و همبستگی استفاده خواهد شد که ‌بنابرین‏، از نظر استدلالی، از نوع استدلال استقرایی است. در نهایت هم اینکه چون از طریق آزمایش داده ­های موجود به نتیجه­ای خواهیم رسید، تحقیق ما در گروه تئوری­های اثباتی قرار خواهد گرفت.

۱-۱۰- روش و ابزار گردآوری داده ها

به منظور گردآوری داده ­های مورد نیاز برای انجام این پژوهش، از روش کتابخانه ای استفاده خواهد شد. ‌به این ترتیب که مبانی نظری تحقیق و پیشینه تحقیق، با مراجعه به کتب، مقالات و سایر منابع موجود استخراج خواهد شد. همچنین داده های مورد نیاز برای آزمون فرضیه ­های تحقیق، از صورت های مالی سالانه شرکت­ها، گزارش هیئت مدیره به مجمع عمومی صاحبان سهام و وب سایت سازمان بورس اوراق بهادار، قابل استخراج است.

۱-۱۱- جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه

جامعه آماری این پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب خواهد شد، ‌به این ترتیب که نمونه، متشکل از کلیه شرکت های موجود در جامعه آماری است که حائز معیارهای زیر باشند:

1. 1. دوره مالی آن­ها به ۲۹/۱۲ هر سال ختم شود، تا بتوان داده ­ها را در کنار یکدیگر قرار داد و در قالب­های تابلویی یا تلفیقی به کار برد (حسب نتایج آزمون­های پیش­فرض).

1. 1. در طول دوره پژوهش تغییر در دوره مالی نداشته باشند، تا نتایج عملکرد مالی، قابل مقایسه باشند.

1. 1. داده ­های مورد نیاز جهت متغیرهای تحقیق در طول دوره زمانی ۱۳۸۸ الی ۱۳۹۲ موجود باشند، تا درحدامکان بتوان محاسبات را بدون نقص انجام داد.

1. جزء شرکت های فعال در حوزه فعالیت های مالی، از جمله شرکت های سرمایه گذاری، بانک ها، بیمه ها و مؤسسات مالی نباشند. به دلیل اینکه این مؤسسات از لحاظ ماهیت فعالیت متفاوت بوده و درآمد اصلی آن ها حاصل از سرمایه گذاری بوده و وابسته به فعالیت سایر شرکت ها است، لذا ماهیتاً با سایر شرکت ها متفاوت می‌باشند. لذا از تحقیق حذف خواهند شد.

۱-۱۲- روش و ابزار تجزیه وتحلیل داده ­ها

نرم افزار مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده ­ها، Eviews 7 ‌می‌باشد. ابتدا برای تعیین روش به­ کارگیری داده‎های ترکیبی و تشخیص همگن یا ناهمگن بودن آن‌آموزش‌ها، از آزمون چاو و آماره F لیمر استفاده می­ شود. فرضیه‎های آماری این آزمون به شرح زیر است:

H₀=Pooled Data

H₁=Panel Data

۲-۴- انواع مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی

۲-۴-۱ ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس

در حال حاضر رایجترین روش، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (MBSR) می‌باشد، که سابق بر این تحت عنوان برنامه کاهش استرس و تن‌آرامی شناخته می‌شد (کابات زین، ۱۹۸۲، ۱۹۹۰). این روش در ساختار طب‌رفتاری^[۱۳۷] و برای دامنه وسیعی از افراد مبتلا به اختلالات مرتبط با استرس و درد مزمن طراحی شد. روش مذکور، به شکل یک برنامه ۸ تا ۱۰ هفته‌ای برای گروه‌هایی که بیش از ۳۰ شرکت‌کننده دارند، اجرا می‌شود. به علاوه، جلسات به طور هفتگی و هر جلسه حدود ۵/۲-۲ ساعت برگزار می‌گردند. دستور جلسات شامل تمرین مهارت‌های مراقبه، بحث ‌در مورد استرس، روش‌های مقابله‌ای و تکالیف خانگی می‌باشند. برای مثال، وارسی بدنی تمرینی است که در آن شرکت‌کنندگان روی زمین دراز می‌کشند و با چشمان بسته توجه خود را به طور متوالی روی نقاط مختلف بدن معطوف می‌سازند، و احساسات مربوط به هر ناحیه از بدن به دقت مشاهده می‌گردند. در مراقبه نشسته^[۱۳۸]، شرکت‌کنندگان در یک حالت آرام و کاملاً بیدار با چشمان بسته به حس‌های تنفس تمرکز می‌کنند. از ژست‌های یوگا، برای آموزش حضور ذهن از حس‌های بدنی نیز استفاده می‌شود. هم چنین، شرکت‌کنندگان، حضور ذهن داشتن را در طول فعالیت‌های روزمره نظیر پیاده‌روی، ایستادن، و خوردن به کار می‌گیرند.

شرکت‌کنندگان در MBSR جهت تمرین این مهارت‌ها خارج از جلسات گروهی، روزانه حداقل ۴۵ دقیقه، و شش روز در هفته آموزش می‌بینند. کاست‌های شنیداری در اوایل درمان به کار می‌روند، اما پس از چند هفته، شرکت‌کنندگان ترغیب می‌شوند تا بدون کاست تمرین کنند. در کلیه تمرینات حضور ذهن، شرکت‌کنندگان آموزش می‌بینند تا بر فعالیت‌های خود (نظیر تنفس یا پیاده‌روی) تمرکز کنند و در هر لحظه از احوال خود آگاه باشند و هرگاه هیجانات، حس‌ها یا شناخت‌ها پردازش می‌شوند، بدون قضاوت مشاهده کنند. (کابات زین، ۱۹۸۲).

۲-۴-۲ شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی

در سال ۱۹۹۱ برنارد و تیزدل^[۱۳۹] یک نظریه چند سطحی از ذهن خلق کردند که نظام‌های متعامل شناختی^[۱۴۰] یا ICS نام‌گذاری شد. الگوی ICS بر اساس این نظریه برنارد و تیزدل قرار دارد که ذهن دارای وجوه چندگانه­ای است که مسئول دریافت و پردازش اطلاعات جدید به صورت شناختی و هیجانی هستند. نظریه برنارد و تیزدل آسیب پذیری فرد نسبت به افسردگی را همبسته با این می‌داند که فرد به چه مقدار بر فقط یکی از وجوه ذهن تکیه می‌کند و سهواً دیگر وجوه را متوقف می‌کند. دو وجه اصلی ذهن شامل وجه انجام دادن و وجه بودن است. وجه انجام دادن به نام وجه گردنده^[۱۴۱] نیز شناخته می‌شود. این وجه بسیار هدف مدار است و وقتی برانگیخته می‌شود که ذهن بین چیزهایی که وجود دارد و چیزهایی که خواسته می‌شود عدم مطابقت ببیند. وجه دوم ذهن، وجه بودن است که بر به دست آوردن هدف خاصی متمرکز نیست، بلکه بر پذیرش و راه دادن به آنچه هست بدون فشار آنی بر تغییر آن تأکید دارد. مؤلفه اصلی مدل ICS آگاهی فراشناختی^[۱۴۲] است. آگاهی فراشناختی توانایی یعنی اینکه فرد بتواند به جای آنکه افکار و احساسات منفی را بخشی از خویشتن خود بداند، آن ها را به عنوان وقایعی تجربه کند که در حال گذر از پرده ذهن هستند. هنگامی که وضعیت‌های استرس آمیز زندگی پیش می‌آید افرادی که آگاهی فراشناختی بالایی دارند می‌توانند از افسردگی و الگوهای تفکر منفی آسان­تر دوری کنند. آگاهی فراشناختی عموماً از طریق توانایی فرد برای نامتمرکز شدن^[۱۴۳] است. نامتمرکز شدن توانایی ادراک افکار و احساسات به عنوان وقایع ناپایدار و قابل مشاهده در ذهن است.

بر اساس مدل برنارد و تیزدل سلامت روانی با توانایی فرد برای رهایی از درگیری با یک وجه ذهن و حرکت بین وجوه مختلف ذهن مرتبط است. ‌بنابرین‏ افرادی در بهترین حالت هستند که می‌توانند بر اساس شرایط محیطی با انعطاف پذیری از وجهی به وجه دیگر ذهن حرکت کنند. مدل ICS بیان می‌کند که شایسته‌ترین وجه ذهن وجه بودن است چون منجر به تغییر هیجانی پایدار می‌شود. ‌بنابرین‏ شناخت درمانی برای جلوگیری از عود افسردگی باید این وجه از ذهن را توسعه بدهد. این نظر پردازی تیزدل را به خلق MBCT راهنمایی کرد، شیوه ای که وجه بودن را توسعه می‌دهد.

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی^[۱۴۴] (MBCT) نوعی رواندرمانی است که برای جلوگیری از عود افسردگی طراحی شده است، مخصوصاً در افرادی که دچار اختلال افسردگی عمده هستند. در این سبک درمانی از شیوه ­های رفتاردرمانی شناختی^[۱۴۵] (CBT) سنتی استفاده شود به علاوه راهبردهای جدیدتر روانشناختی نظیر ذهن آگاهی و مراقبه توجه آگاهانه استفاده می‌شود. شیوه ­های شناختی شامل آموزش مراجع درباره افسردگی است. راهبردهای مبتنی بر ذهن آگاهی متمرکز بر آگاهی از افکار و احساسات و پذیرش آن ها در مقابل اتصال و واکنش به آن ها‌ است. مثل CBT، MBCT مبتنی بر این نظریه است که وقتی افرادی که سابقه افسردگی دارند پریشان می‌شوند، دوباره در ذهن­شان فرایندهای خودکار شناختی ظاهر می‌شود که یک اپیزود افسردگی را راه می‌اندازد. هدف MBCT بر هم زدن این فرایندهای خودکار شناختی و آموزش به مراجعان برای کمتر واکنش نشان دادن به محرک‌های وارد شده به فکر است، همچنین این هدف نیز دنبال می‌شود که مراجع پذیرش و مشاهده بدون قضاوت آن محرک‌ها را بیاموزد. این تمرین ذهن آگاهی مراجعان را یاری می‌کند تا به فرایندهای شناختی به هنگام وقوع توجه کنند و واکنش خود را بیشتر به صورت تعمق دربیاورند. به هر حال درمان‌های مبتنی بر ذهن آگاهی به واسطه اینکه به هر دو بعد جسمانی و ذهنی می­پردازند دارای اثر بخشی بالایی برای درمان برخی اختلالات روانی و بیماری‌های جسمانی هستند. تکنیک­های ذهن آگاهی جزء مؤثری از درمان اختلالات اضطرابی (کابات زین و همکاران، ۱۹۹۲؛ میلر، فیلتچر^[۱۴۶] و کابات زین، ۱۹۹۵)، افسردگی عودکننده (سگال و همکاران، ۲۰۰۲)، اختلال شخصیت مرزی (لینهان^[۱۴۷]، ۱۹۸۷)، سوء مصرف مواد^[۱۴۸] (مارلات^[۱۴۹]،۲۰۰۲)، مدیریت درد مزمن^[۱۵۰] (ریبل، گریسون، برینارد و رزنزویگ^[۱۵۱]، ۲۰۰۲)، مقابله بیماران با سرطان (اسپکا، کارلسون، گودی و آنگن^[۱۵۲]، ۲۰۰۰؛ ترگ و لوین^[۱۵۳]، ۲۰۰۲) و بسیاری از اختلالات دیگر هستند.

۲-۴-۳ ذهن آگاهی مبتنی برافزایش رابطه

روش­های مراقبه ذهن آگاهی موجب پرورش هشیاری بیشتر، سهولت و کشف تازه در تمام تجربیات زندگی می‌گردد و هدف نهایی این کار، افزایش دسترسی به منابع ذاتی لذت، دلسوزی و روابط می‌باشد. تکنیک­های ذهن آگاهی برای ارتقا زمینه افکار و احساساتی استفاده می شود که واکنش به موقعیت را تسهیل می‌کند. با تمرین مهارت­ های هشیاری لحظه به لحظه، مردم می ­توانند به بصیرتی در الگوهای افکار، احساسات و روابط با دیگران دست یابند و همچنین می ­تواند به واکنش­های مفیدی در واکنش خودکار به مسائل دست یابند ( تیزدل و همکاران، ۲۰۰۰).

نظریه بازخوراند چهره: طبق این نظریه حالت چهره باعث تجربه درون‌ذهنی هیجان می‌شود. تامکینز معتقد است: حالت چهره یا مثبت است یا منفی. حالت چهره از همین طریق می‌تواند هیجانات مثبت و منفی را از هم افتراق دهد.

۲-۴- شخصیت و تیپ شخصیتی

شخصیت حوزه بسیار گسترده ای است، زیرا شخصیّت خود موضوعی است پیچیده و دارای ابعاد و جنبه‌های گوناگونی است. برای شناخت شخصیّت انسان، از دیرباز کوشش‌های فراوانی به عمل آمده که برخی از آن ها غیر عملی، بعضی خرافاتی، و معدودی دیگر علمی‌و معتبر است. در زبان عامّه، شخصیّت معانی دیگری دارد. مثلاً وقتی گفته می‌شود که کسی با شخصیّت است یعنی اینکه او دارای ویژگیهایی است که می‌تواند افراد دیگر را تحت نفوذ خود قرار دهد یا متانت و وقار ویژه ای دارد. همین طور در برابر آن بی شخصیّت به معنی داشتن ویژگی‌های منفی است. همچنین کلمۀ شخصیّت در عرف به ‌عنوان چهره مشهور و صاحب صلاحیّت در حوزه هــایی همچون شخصیّــت سیــاسی، علمی، هنــری و از این قبیل به کار می‌رود.

شخصیت» یک «مفهوم انتزاعی» است، یعنی آن چیزی مثل انرژی در فیزیک است که قابل مشاهده نیست، بلکه آن از طریق ترکیب رفتار^[۱۳۸] ، افکار^[۱۳۹] ، انگیزش^[۱۴۰] ، هیجان^[۱۴۱] و … استنباط می‌شود. شخصیت باعث تفاوت^[۱۴۲] کل افراد (انسان‌ها) از همدیگر می‌شود. اما این تفاوت‌ها فقط در بعضی «ویژگی‌ها و خصوصیات» است.

۱- صاحب نظران حوزه شخصیّت و روان شناسی از کلمۀ شخصیّت تعریفهای گوناگونی ارائه داده‌اند. از نظر ریشه ای، گفته شده است که کلمۀ شخصیّت که معادل کلمۀ Personality انگلیسی است درحقیقت از ریشه لاتین Persona گرفته شده که به معنی نقاب یا ماسکی بود که در یونان و روم قدیم بازیگران تئاتر بر چهره می‌گذاشتند. این تعبیر تلویحاً اشاره بر این مطلب دارد که شخصیّت هرکس ماسکی است که او بر چهرۀ خود می‌زند تا وجه تمیز او از دیگران باشد. (شاملو، ۱۳۸۲).

۲-هیلگارد^[۱۴۳] شخصیت را «الگوهای رفتار و شیوه های تفکر که نحوه سازگاری شخص را با محیط تعیین می‌کند» تعریف ‌کرده‌است در حالی که برخی دیگر «شخصیت» را به ویژگی‌های «پایدار فرد» نسبت داده و آن را به صورت مجموعه ویژگیهایی که با ثبات و پایداری داشتن مشخص هستند و باعث پیش‌بینی رفتار فرد می‌شوندتعریف می‌کنند.

۳- شخصیت به همه خصلت‌ها و ویژگی هایی اطلاق می‌شود که معرف رفتار یک شخص است، از جمله می‌توان این خصلت‌ها را شامل اندیشه، احساسات، ادراک شخص از خود، وجهه نظرها، طرز فکر و بسیاری عادات دانست. اصطلاح ویژگی شخصیتی به جنبه خاصی از کل شخصیت آدمی‌اطلاق می‌شود (شولتز، ۱۹۹۰).

۴- شخصیت از دیدگاه مردم: واژه «شخصیت» در زبان روزمره مردم معانی گوناگونی دارد. یکی از معانی آن مربوط به هر نوع صفت اخلاقی یا برجسته است که سبب تمایز و برتری فردی نسبت به افراد دیگر می‌شود مثلا وقتی گفته نمی‌شود «او با شخصیت است. »یعنی «او» فردی با ویژگیهایی است که می‌تواند افراد دیگر را با «کارایی و جاذبه اجتماعی خود» تحت تأثیر قرار دهد. در درسهایی که با عنوان پرورش شخصیت تبلیغ و دایر می‌شود، سعی بر این است که به افراد مهارت‌های اجتماعی بخصوصی یاد داده، وضع ظاهر و شیوه سخن گفتن را بهبود بخشند با آن ها واکنش مطبوعی در دیگران ایجاد کنند همچنین در برابر این کلمه، کلمه «بی‌شخصیت» قرار دارد که به معنی داشتن «ویژگی‌های منفی» است که البته به هم دیگران راتحت تأثیر قرار می‌دهد اما در جهت منفی(شولتز، ۱۹۹۰).

۵- شخصیت از دیدگاه روانشناسی: دیدگاه روانشناسی ‌در مورد «شخصیت» چیزی متفاوت از دیدگاه های «مردم و جامعه» است در روانشناسی افراد به ‌گروه‌های «با شخصیت و بی‌شخصیت» یا«شخصیت خوب و شخصیت بد» تقسیم نمی‌شوند؛ بلکه از نظر این علم همه افراد دارای «شخصیت» هستند که باید به صورت «علمی» مورد مطالعه قرار گیرد این دیدگاه به شخصیت و انسان» باعث پیدایش نظریه های متعددی از جمله: «نظریه روانکاوی کلاسیک، نظریه روانکاوی نوین، نظریه انسان گرایی، نظریه شناختی، نظریه یادگیری اجتماعی و… در حوزه مطالعه این گرایش از علم روانشناسی شده است (شولتز، ۱۹۹۰).

«تیپ» از کلمه یونانی «توپس» به معنای نقش یا اثر گرفته شده و در روان‌شناسی، به معنای خصوصیات ویژه جسمی‌و روان‌شناختی خاصی است که آدم‌ها را از همدیگر مجزا می‌کند. به بیان دیگر، مجموعه‌ای از آدم‌ها که تحت یک «تیپ» شناسایی می‌شوند، رفتارها و اندیشه‌های تقریبا مشابهی دارند و واکنش‌های بدنی آن‌ ها نیز کم ‌و بیش با هم یکسان است.

مفهوم تیپ مستقیماً از مفهوم پرسونا یعنی ماسک مشتق می‌شود. در تئاتر قدیم، تعداد محدودی نقش وجود داشت، هر نقش از روی ماسک قابل شناسایی بود و هر ماسک رفتار خاصی ایجاب می‌کرد و در حقیقت نمونه‌ای از آن بود. ‌بنابرین‏، می‌توان گفت که تیپ یعنی مجموعه شیوه های واکنش یا مجموعه ساخت شخصیت هدف از تشخیص تیپ‌های شخصیتی یا طبقه‌بندی انواع مختلف شخصیت‌ها این است که ویژگی‌های جسمی‌و روانی انسان‌ها، مخصوصا رابطه آن ها، مورد مطالعه قرار گیرد. تیپ شخصیتی به اشخاصی اشاره می‌کند که چندین صفت یا ویژگی مشترک دارند. در حالت غیررسمی‌ممکن است خود شما در ارتباط با تیپ شخصیتی طبقاتی را در ذهن داشته باشید، مانند: تیپ مدیر، تیپ ورزشکار، تیپ مادرانه، تیپ سوسول و تیپ خوره‌ی تکنولوژی و غیره. اگر بخواهیم هر یک از این تیپ‌های غیررسمی‌را تعریف کنیم، برای هر یک از آن‌ ها مجموعه‌ای از ویژگی‌های متفاوت را در نظر خواهیم گرفت. (دنولت^[۱۴۴] و همکاران، ۲۰۰۳). در طول سالیان طولانی، روان‌شناسان برای طبقه‌بندی شخصیت‌ها به انواع تیپ‌ها، روش‌های بسیاری را مطرح کرده‌اند. مثلاً روان‌شناس سوئیسی کارل یونگ بر این باور بود که مردم یا درون‌گرا هستند و یا برون‌گرا. اشخاص برون‌گرا پررو و معاشرتی هستند و به بیرون خود توجه دارند. اما اشخاص درون‌گرا، خجالتی و تودار هستند. به طور کلی این ‌طبقه‌بندی‌ها ناکافی هستند و نمی‌توانند تفاوت‌های شخصیتی را نشان بدهند. به همین دلیل درجه‌بندی مردم بر پایه فهرستی از ویژگی‌ها، در مقایسه با طبقه‌بندی آن‌ ها به دو یا سه تیپ شخصیتی، اطلاعات بیشتری را در اختیار می‌گذارد (گنجی، ۱۳۸۴).

در حال حاضر، چهار تیپ شخصیتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. اسامی این تیپ‌ها عبارت است از: A، B ، .C وD همه ما مقداری از تیپ‌ها را در سرشت مان داریم ولی با وجود این شاید یک یا دو تا از آن بر ما مسلط باشد.اینکه متوجه شویم کدام یک از تیپ های شخصیتی زیر با تیپ شخصیتی ما هماهنگ است بسیار سودمند است.چرا که این توضیح ها، آگاهی قابل توجهی درباره ی ماهیت آن تیپ به ما می‌دهد. علاوه بر این هنگامی که دچار استرس می‌شویم، بدانیم چرا و چه طور با آن برخورد کنیم. (قلی‌زاده، ۱۳۷۶).

۲-۴-۱- تعریف تیپ شخصیتی D

در فصل اول به ذکر بیان مسئله، ضرورت تحقیق و اهمیت تحقیق و سایر مسائل مرتبط در این زمینه می‌پردازیم. و ضمن بیان ضرورت انجام پژوهش، به بیان مدل مفهومی پژوهش پرداخته شده است. این فصل با روش شناسی پژوهش ادامه یافته است. در این قسمت به بیان روش تحقیق، روش گردآوری داده ها و جامعه آماری پرداخته شده است.

پیشنه ای از تحقیق که بیانگر تحقیقات گذشته می‌باشد و در اتباط با موضوع اصلی ما می‌باشد و همچنین تعاریفی از واژگان کلیدی را در این بخش بیان می داریم.

۱-۱-بیان مسئله

امروزه جوامع و سازمان‌ها با تغیرات بسیارسریع ؛همه جانبه و بنیادی مواجه اند و یکی از این تحولات بسیار مهم؛ مطرح شدن فناوری اطلاعات در سازمان ها و جامع و در نتیجه دولت الکترونیک است. پیاده سازی و استقرار دولت الکترونیک با چالش‌های پیچیده مواجه است یکی از مهمترین این چالش‌ها جلب رضایتمندی ارباب رجوع است . دغدغه اصلی این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر بر رضایت ارباب رجوع در اثراستقرار دولت الکترونیک در مراکز پلیس +۱۰ گلپایگان است. این رضایتمندی ‌بر اساس نظر اسچیو و اسمیت بر دو گونه است رضایت کارکردی و رضایت روانی.

انتظار می رود که با توجه به نتایج این پژوهش بخش دولتی و سازمان‌ها در جهت پیاده سازی موفق و رضایتمندی ارباب رجوع؛ اقدامات لازم را به عمل آورند. به گونه ای که با فراگیر شدن استفاده از این خدمات در سطح جامعه؛ مزایای بالقوه دولت الکترونیک کسب شود.

حکومت الکترونیک با تأکید بر سازه‌های مجازی (ضمن فاصله گرفتن از ساختارهای فیزیکی) توسعه ارائه خدمات اجتماعی از طریق شبکه های الکترونیکی؛ طراحی می شود.

با توسعه امکانات حکومت الکترونیکی؛امکان استفاده و دسترسی برابر به اطلاعات برای کلیه شهروندان فراهم می‌گردد و شرایط لازم برای تعامل اثربخشتر انواع طرفها درگیر و اطلاع رسانیدن به شهروندان به صورت یکسان و برابر فراهم فراهم شده و نیز شرایط برای به اشتراک گذاشتن دانش و مدیریت صحیح آن ایجاد می شود. از ان رو سعی می شود نقش حکومت الکترونیک به منزله یک مفهوم و ساختار جدید بر رضایت شهروندان بررسی شود.

توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات در بخش با هدف استقرار دولت الکترونیک آغازگر مرحله جدیدی از حیات مدیریت بخش عمومی است که از واپسین سال‌های هزاره دوم میلادی مورد توجه نظریه‌پردازان و کارگزاران بخش عمومی بسیاری از کشورهای جهان قرارگرفته است و دولت‌ها در تلاشند با استقرار آن گام مهمی در راستای حرکت به سوی جامعه اطلاعاتی بردارند.

دولت الکترونیک به عنوان یک ابتکار جدید در صدد است زمینه دسترسی شهروندان را به گونه ای جدید پایه ریزی کند. گرایش به دولت الکترونیک از زمانی آغاز شد که مدیریت دولتی به اهمیت فن آوری اطلاعات در ساختار کلان جامعه قابلیت های متحیر کننده آن در فرایند اصلاحات پی ببرد. اگر چه کاربرد فن آوری اطلاعات در چند دهه گذشته در بخش دولتی سابقه ای دیرینه دارد اما مهمترین هدفی که در طول چند دهه گذشته از کاربرد فن آوری اطلاعات در بخش دولتی دنبال شده است. بهبود ارتباطات درونی و افزایش کارایی دولت بوده است که به رویکرد درون نگری مدیریت دولتی در کاربرد فن آوری اطلاعات معروف است.(یعقوبی، ۱۳۸۸)

دولت الکترونیک راهکاری است در جهت رفع بسیاری از نیازهای اربا رجوعانی که به مراکز دولتی ارجاع داده می‌شوند و خواستار بررسی مشکلات و معضلات کاری خود می‌باشند. استفاده از فناوری اطلاعات و استقرار دولت الکترونیک می‌تواند کار بسیاری از سازمان‌های دولتی و خصوصی در رفع نیاز مشتریان را انجام داده و رضایت مندی ایشان را در بر داشته باشند. رضایت ارباب رجوع نشان دهنده سامان داشتن و برنامه ریزی در هر سازمانی می‌باشد که اساس کار هر سازمان است. لذا پیگیری و گسترش دولت الکترونیک خواه و نخواه دایره اعتبار و رونق هر سازمانی را گسترش داده و به نحوی موجب جلب توجه مشتریان و رجوع کنندگان به آن مراکز می‌باشد. آنچه امروزه برای هر کسی مهم بوده و مد نظر قرار می‌گیرد آرامش خاطر در انجام امور خود و به نحو احسن انجام شدن کارهای افراد می‌باشد که امید است دولت الکترونیک و استقرار چنین فناوری به روزی بتواند موجب رضایت ارباب رجوعان گردد.

۱-۲- ضرورت انجام پژوهش

اکنون در دورانی زندگی می‌کنیم که از آن با عنوان عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات یاد می شود. نفوذ فناورهای اطلاعات و ارتباطات در جنبه‌های مختلف زندگی انسان باعث شده است که روش های ارتباط افراد، به طور کلی تغییر کند. امروز اجتماعات به جوامع علمی و شهروندان نیز به کاربران شبکه ای اطلاعاتی تبدیل شده اند. اکنون مردم بیشتر به حقوقشان آگاه هستند و سعی می‌کنند که توانانی های خود را در اخذ تصمیمات آگاهانه در جنبه‌های تأثیر گذار بر زندگی شان توسعه دهند.

زندگی در شهر الکترونیکی، مطالعه و افزایش اطلاعات و مهارت‌های تک تک شهروندان و به خصوص خانواده ها را می‌طلبد، چرا که این خانواده ها هستند که نهایتاً به عنوان کاربران سیستم در جهت تامین نیازهای خدماتی خود به سایت‌ها و پورتال‌های دولت الکترونیک مراجعه می‌کنند. از این رو خانواده ها لازم است در خصوص محاسن و عیوب رسانه های الکترونیکی، راهنمای خوب و مؤثر و به روزی برای جامعه خود باشند.

جهت برپایی و استقرار دولت الکترونیک، علاوه بر تدوین و اجرای قوانینی مناسب در جهت تحقق دولت الکترونیک، لازم است قوانین ویژه‌ای خصوصاً در جهت رعایت استاندارهای امنیتی تدوین و تنظیم گردد. به طوری که متناسب با نیازها و ویژگی‌های هر شهر الکترونیک ارائه شده باشد. این قوانین و مقررات از سوی دولت در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی قابل بررسی است. قوانین مربوط به جرائم الکترونیکی، حریم خصوصی، جریان آزاد اطلاعات، حقوق مصرف‌کنندگان و قوانین تجارت الکترونیک از مهم‌ترین آن‌ ها هستند عواملی که می توان گفت نیازهای مشتریان و ارباب رجوعان را بر طرف کرده و موجب گسترش کار ایشان می شود.

مزایای الکترونیکی شدن از جمله سرعت و دقت بالاتر و کاهش هزینه های سربار، باعث گسترش دولت الکترونیک شده است. در مقایسه با زندگی کنونی، ‌یک شهروند الکترونیک از سطح رفاه اجتماعی بالاتری برخوردار است. یک شهروند الکترونیکی در مقایسه با یک شهروند سنتی از مزایای بسیاری برخوردار است که یکی از این مزایا آسایش و آرامش خاطر می‌باشد.

ایجاد دولت الکترونیک راهکاری است مثبت و استفاده به روز از فناوری های اطلاعات که می‌تواند بسیاری از موانع کاری و زمانی را بر طرف کند و راهگشای بساری از موانع بوده و به نحوی افراد را با فناوری های جدید آشنا کند.

این پژوهش به دنبال شناسایی وضعیت استقرار دولت الکترونیکی و بررسی الزامات استقرار کامل آن است لذا ضرورت دارد پس از استخراج این وضعیت، یک تحلیل استراتژیک در ارتباط با نحوه اولویت‌بندی مراحل اجرایی به عمل آید. از این رو این مجموعه در نظر دارد با معرفی دولت الکترونیک به عنوان یکی از پدیده‌های مهم عصر ما به بخش های مختلف این مقوله بپردازد و راه های پیاده سازی دولت الکترونیکی را بررسی کند و با مقایسه روند روبه‌رشد این موضوع در سطح جهانی راه‌کار های مفیدی برای پیاده سازی دولت الکترونیکی ارائه دهد.

شهنی ییلاق، سلامتی، مهرابی­زاده هنرمند و حقیقی (۱۳۸۵) نیز طی مطالعه­ ای میزان شیوع تعلل­ورزی در جامعه­ دانش­آموزی شهر اهواز را ۴/۱۵ درصد (۱۷ درصد پسرها و ۱۴ درصد دخترها) برآورد کرده ­اند. بلانت و پیچیل (۱۹۹۸؛ نقل در تمدنی، حاتمی و هاشمی رزینی، ۱۳۹۰) تفاوت بین دو جنس را به متغیرهای میانجی مانند خودمهارگری و استقلال از والدین نسبت داده ­اند. برای مثال در دانشجویان پسر فردیت­یافتگی روانشناختی، خودمهارگری و تعلل­ورزی تحصیلی را پیش ­بینی می­ کند اما ‌در مورد دختران کنار گذاشتن تعارض عاطفی با والدین و نه فردیت­یافتگی، پیش ­بینی­کننده­ خودمهارگری و تعلل­ورزی تحصیلی بود.

استیل (۲۰۰۷) نیز در پژوهش خود فراوانی تعلل­ورزی را در دانشجویان ۸۰ تا ۹۵ درصد گزارش ‌کرده‌است، که از آن میان، ۷۵ درصد خود را تعلل­ورز می­دانند. افزون بر این، نیمی از این ۷۵ درصد نیز همواره به تعلل­ورزی مشغولند. بالکیس، دورو و دورو (۲۰۰۹) هم در پژوهشی شیوع تعلل­ورزی مزمن را تا ۲۳ درصد گزارش کرده ­اند. اونواگبازی و جیااو^[۱۹] (۲۰۰۰؛ نقل در سواری، ۱۳۹۱) در یک بررسی میزان تعلل­ورزی در بین دانشجویان را ۹۵ درصد برآورد کردند و تعلل­ورزی، خود را در نوشتن تکالیف، مطالعه برای امتحان و موکول کردن تکالیف به آخر هفته نشان می­دهد. به طور کلی این رفتار در بین دانش­آموزانی که از دبیرستان فارغ­التحصیل شده و وارد دانشگاه ‌شده‌اند، رایج­تر است (کاچگال، هانسن و نوتر^[۲۰]، ۲۰۰۱؛ لی، کلی، ادوارد^[۲۱]، ۲۰۰۶؛ نقل در محمدی قلعه­تکی، قمرانی و برمک، ۱۳۹۳).

۳-۱-۲ دیدگاه­ های مربوط به تعلل­ورزی

مطالعات فی و تانگنی^[۲۲] (۲۰۰۰؛ نقل در حسینی و خیر، ۱۳۸۸) نشان می­دهد تعلل­ورزی فرایندی پیچیده است که ابعاد گوناگون هیجانی، شناختی و رفتاری را دربرمی­گیرد. در این زمینه دیدگاه­ های مختلفی وجود دارد، هریک از این نظریه ­ها تلاش نموده ­اند بخشی از پدیده­ تعلل­وری را تبیین نمایند. در ادامه به سه دیدگاه مهم رفتارگرایی، روان­تحلیل­گری و شناختی در زمینه­ تعلل­ورزی اشاره می­کنیم.

۱-۳-۱-۲ دیدگاه رفتارگرایی

نظریه­ های رفتاری، تعلل­ورزی را بر حسب نظریه تقویت تبیین ‌می‌کنند، یعنی به تعویق انداختن کار برای فرد اثر تقویتی بیشتری از انجام آن دارد. بر این اساس یک الگوی تعلل­ورزی، زمانی به وجود می ­آید که یک موقعیت بیزارکننده، پاسخی ناخوشایند را نسبت به یک محرک خنثی مرتبط با زمان ایجاد می­ کند و به مرور این محرک خنثی با محرک بیزارکننده جانشین می­ شود (بریودی^[۲۳]، ۱۹۸۰؛ نقل در حسینی و خیر، ۱۳۸۸). در این دیدگاه هدف درمان، کاهش نسبت یا درصد زمان تعلل­ورزی و افزایش نسبت مطالعه یا فعالیت است. برای کاهش تعلل­ورزی از روش­هایی چون الگوسازی، شرطی­سازی، مدیریت زمان و فنون برنامه­ ریزی استفاده می­ شود (حسینی و خیر، ۱۳۸۸).

۲-۳-۱-۲ دیدگاه شناختی

رویکردهای شناختی بر نقش باورها و نگرش­های منفی در تعلل­ورزیدن تأکید دارند، اما نمی ­توانند سازوکار چگونگی تأثیرگذاری چنین باورهایی بر فرایند شناختی تعلل­ورزی را توضیح دهند (گلستانی بخت و شکری، ۱۳۹۲). شناخت انسان باعث ایجاد نوعی هیجان می­ شود و عملکرد فرد را تحت تأثیر قرار می­دهد. برای رفع مشکل تعلل­ورزی، درمان­گران و مشاوران شناختی، سعی ‌می‌کنند باورهای غیرمنطقی فرد را به او بشناسانند و روشن کنند که ریشه­ تعلل­ورزی، باور نداشتن به توانایی‌های فردی است. درمان­گران و مشاوران شناختی، بینش فرد را نسبت به توانایی و استعدادهای خویش تغییر داده و از این طریق باورهای منطقی در فرد ایجاد ‌می‌کنند. فردی که توانایی‌های خود را باور دارد، در انجام مسؤلیت­هایش تلاش بیشتری می­ کند و ‌بنابرین‏ تعلل­ورزی کمتری دارد (رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۳-۳-۱-۲ دیدگاه روان­تحلیل­گری

از بعد روان­تحلیل­گری، تعلل­ورزی یک رفتار مسئله­دار بوده که نشان­دهنده نوعی هیجان روانی زیربنایی است (بالکیس و دیوریو، ۲۰۰۷؛ نقل در حسینی و خیر، ۱۳۸۸). این دیدگاه بر وقایع ناهشیار (امیال و ترس­ها) یا تجربیات آسیب­زای دوره­ کودکی، که موجب رفتارهای ‌خود کم­بینی می­ شود، تأکید می­ کند (اسکیومن^[۲۴]، ۱۹۸۱؛ نقل در حسینی و خیر، ۱۳۸۸). با تحلیل این عوامل، روان­تحلیل­گران تلاش ‌می‌کنند علت تعلل­ورزی را کشف و راه­کارهای درمانی برای آن ارائه نمایند.

۴-۱-۲ تعلل­ورزی منفعل و فعال

اگرچه مطالعات تجربی اشاره­ی ضمنی به منفی بودن تعلل­ورزی دارند اما برخی پژوهشگران نشان داده ­اند که تعلل­ورزی می ­تواند فواید کوتاه­مدتی داشته باشد. برای مثال تیس و بامیستر (۱۹۹۷؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱) گزارش کردند که در مقایسه با افراد غیر تعلل­ورز، هنگامی که موعد انجام کار در آینده نزدیک نیست، افراد تعلل­ورز استرس کمتری تجربه ‌می‌کنند و سلامت جسمانی بیشتری دارند. از این رو تعلل­ورزی می ­تواند یک استراتژی جهت تنظیم احساسات منفی افراد باشد تا به موجب آن افراد حداقل به طور موقت احساس بهتری کسب کنند، از این رو اینکه فردی تکلیفی را به تعویق بیاندازد لزوماًً تأثیر منفی بر کیفیت انجام تکلیف نخواهد داشت.

چو و چوی (۲۰۰۵؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱) نشان دادند که دو نوع تعلل­ورزی فعال و منفعل را ‌می‌توان تشخیص داد. در این دیدگاه تعلل­ورزی منفعل متناسب با معنای سنتی تعلل­ورزی است و تعلل­ورزی فعال افرادی را دربرمی­گیرد که آگاهانه و عمداً اهدافشان را به تعویق می­اندازند، چرا که معتقدند در شرایط تحت فشار بهتر می ­توانند کار کنند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد اگرچه افراد با تعلل­ورزی فعال مشابه با افراد با تعلل­ورزی منفعل به یک اندازه تعلل­ورزی ‌می‌کنند اما این افراد از نظر استفاده از زمان، کنترل زمان، سبک­های مقابله­ای و پیشرفت تحصیلی تفاوتی با افراد عادی ندارند.

مطالعات نشان می­دهد تعلل­ورزی لزوماًً به معنای ناکارآمدی نیست. تعلل­ورزی ممکن است در اثر تکلیف ساده یا کسل­کننده باشد. همچنین ممکن است به دلیل لذتی که فرد از کار کردن تحت فشار می­برد باشد (رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱). کیس (۲۰۰۳، نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱) بیان داشت بین به تعویق انداختن کارها به دلیل اینکه فرد نمی­خواهد آن را انجام دهد با به تعویق انداختن کارها به خاطر اینکه انجام آن کار در حال حاضر مهم نیست، تفاوت وجود دارد. او به تجار حرفه­ای پیشنهاد می­ کند اگر می­خواهید موفق باشید باید بیاموزید که برخی کارها را به تعویق بیاندازید، چون شما نمی­توانید همه چیز را همزمان انجام دهید. او حتی توصیه می­ کند که تجار باید تعلل­ورزی را به عنوان یک مهارت مدیریت زمان (اینکه چه چیزی باید انجام شود و چه چیزی باید به تعویق انداخته شود) بیاموزند.

۵-۱-۲ انواع تعلل­ورزی